Mechanizm podzielonej płatności (MPP), znany także jako split payment, to system płatności, który ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa obrotu gospodarczego oraz ograniczenie oszustw podatkowych związanych z podatkiem VAT. W ramach tego mechanizmu, płatność za towary lub usługi dokonywana przez nabywcę nie trafia w całości na rachunek sprzedawcy. Zamiast tego, kwota transakcji jest dzielona na część netto (kwotę bez VAT) oraz część VAT, która trafia na specjalny rachunek VAT sprzedawcy.
Rachunek VAT jest tworzony automatycznie przez bank jako dodatkowe konto związane z rachunkiem rozliczeniowym przedsiębiorcy. Dzięki temu, sprzedawca ma oddzielone środki, które mogą być wykorzystane wyłącznie na cele związane z podatkiem VAT.
Kto może korzystać z MPP
Z MPP mogą korzystać wyłącznie podatnicy VAT, którzy dokonują transakcji przelewem w polskich złotych (PLN). Wartości transakcji oraz rodzaj towarów lub usług determinują, czy zastosowanie split payment jest dobrowolne, czy obowiązkowe.
Kiedy MPP nie ma zastosowania
Mechanizm ten nie dotyczy sytuacji, gdy:
– Nabywca jest konsumentem, czyli nie prowadzi działalności gospodarczej.
– Przedsiębiorca otrzymuje faktury bez kwoty VAT, np. od podatników zwolnionych z VAT.
– Płatności są realizowane gotówką lub kartą płatniczą.
Warto również zauważyć, że w przypadku faktur „pro forma”, które są dokumentami nieuprawniającymi do rozliczeń VAT, nie można stosować mechanizmu podzielonej płatności.
Dobrowolny split payment
Dla przedsiębiorców istnieje możliwość dobrowolnego korzystania z MPP przy zakupie towarów od innych podatników VAT. W takim przypadku, podczas dokonywania płatności, nabywca wybiera opcję split payment, a bank automatycznie dzieli przelew na dwa różne rachunki dostawcy: rachunek rozliczeniowy oraz rachunek VAT.
Przedsiębiorcy mają elastyczność w podejmowaniu decyzji o zastosowaniu MPP dla wszystkich lub tylko wybranych faktur, co umożliwia dostosowanie płatności do swoich potrzeb finansowych.
Obowiązkowy split payment
Obowiązek stosowania MPP dotyczy podatników VAT, którzy:
– Sprzedają lub nabywają towary lub usługi uznawane za „wrażliwe”, czyli te, które są wymienione w załączniku nr 15 ustawy o VAT.
– Łączna wartość brutto transakcji przekracza 15 tys. zł.
Towary i usługi uznawane za „wrażliwe” obejmują m.in. paliwa, metale szlachetne, komputery, części do silników oraz usługi budowlane. W przypadku, gdy na fakturze znajduje się co najmniej jedna pozycja z tej grupy, stosowanie MPP staje się obowiązkowe, a nabywca ma obowiązek podziału płatności.
Jak płacić z użyciem MPP
Aby skorzystać z MPP, transakcje muszą być realizowane przez firmowe rachunki bankowe. Płatność z wykorzystaniem MPP można zrealizować tylko wtedy, gdy na fakturze podany jest numer firmowego rachunku bankowego. W przeciwnym razie, przelew wróci na rachunek nadawcy.
Wykorzystanie środków na rachunku VAT
Środki zgromadzone na rachunku VAT są własnością przedsiębiorcy, jednak ich wykorzystanie jest ograniczone. Można je przeznaczyć na regulowanie zobowiązań podatkowych związanych z VAT lub, po uzyskaniu zgody urzędów skarbowych, przenieść na rachunek firmowy. Wniosek o uwolnienie środków należy złożyć do urzędu skarbowego, który ma 60 dni na podjęcie decyzji.
Sankcje za niestosowanie MPP
W przypadku, gdy sprzedawca nie oznaczy faktury jako objętej MPP, może zostać nałożona sankcja w postaci dodatkowego zobowiązania podatkowego. Dla kupującego, który zignoruje obowiązek stosowania MPP, również przewidziane są konsekwencje finansowe. Warto jednak zaznaczyć, że jeśli sprzedawca prawidłowo rozliczy VAT, kupujący może uniknąć sankcji, nawet jeśli płatność została zrealizowana poza MPP.
Podsumowanie
Mechanizm podzielonej płatności wprowadza istotne zmiany w obrocie gospodarczym, zwiększając transparentność oraz bezpieczeństwo transakcji. Warto, aby przedsiębiorcy dobrze zrozumieli zasady jego działania oraz korzyści, jakie może przynieść. Świadomość dotycząca MPP pozwala na efektywniejsze zarządzanie finansami oraz unikanie potencjalnych sankcji podatkowych.
